Maria Konopnicka
English below
Serigrafia „Marii Konopnickiej” to druga z serii prac Karola Radziszewskiego z „Teki odmieńców”. Teka portretuje najbardziej znane nieheteronormatywne postaci z obszaru sztuki, kultury, polityki, historii. Cała seria jest specjalnie przygotowana pod technikę sitodruku, wykorzystując jej najlepsze przymioty.
— Ta dziewiętnastowieczna pisarka i poetka do dziś pozostaje jedną z najbardziej znanych literatek w Polsce. Konopnicka to patronka niezliczonych polskich ulic i szkół, a jej pomniki znajdują się w wielu polskich miastach. Nic dziwnego, że próby queerowania Konopnickiej, które rozpoczęły się w polskim literaturoznawstwie w XXI wieku, spotkały się z krytyką i odrzuceniem przez tradycjonalistów i konserwatystów. Tak, jakby ważna dla kultury i historii Polski postać nie mogła z definicji być osobą nieheteroseksualną. — mówi Karol Radziszewski.
- Autor / Author: Karol Radziszewski
- Wymiar / dimension: 50x70 cm
- Cztery kolor / four colors
- Papier Munken Pure Rough 300g/m2 (papier bezkwasowy, odporny na starzenie z certyfikatem (ISO 9706) / paper Munken Pure Rough 300g/m2 (acid-free, aging-resistant paper with a certificate (ISO 9706)
- Farby wodne / water inks
- Sygnowana i numerowana / Signed and numbered in the pencil by the artist
- Nakład / Edition: 70+7ap egz. / copies
- Cena bez ramki / Price without frame
Maria Konopnicka (1842–1910) — Ta dziewiętnastowieczna pisarka i poetka do dziś pozostaje jedną z najbardziej znanych literatek w Polsce. Konopnicka to patronka niezliczonych polskich ulic i szkół, a jej pomniki znajdują się w wielu polskich miastach. Utwory pisarki do dziś czytane są w szkołach podstawowych i średnich, pozostając istotną częścią historii literatury polskiej i polskim miejscem pamięci zarazem. Konopnicka to postać chętnie wykorzystywana także przez polskie dyskursy narodowe i prawicowe. Dzieje się tak przede wszystkim ze względu na "Rotę" (1908), wiersz Konopnickiej wymierzony przeciwko germanizacji. Utwór ten w ciągu XX wieku stał się niemalże drugim hymnem narodowym, a śpiewany do quasi-kościelnej muzyki napisanej przez Feliksa Nowowiejskiego spełnia do dziś rolę pieśni narodowo-ojczyźnianej. Nic dziwnego, że próby queerowania Konopnickiej, które rozpoczęły się w polskim literaturoznawstwie w XXI wieku, spotkały się z krytyką i odrzuceniem przez tradycjonalistów i konserwatystów. Tak, jakby ważna dla kultury i historii Polski postać nie mogła z definicji być osobą nieheteroseksualną. Faktem pozostaje jednak długoletni, ponad dwudziestoletni, zażyły związek Konopnickiej z Marią Dulębianką, z którą pisarka – matka ośmiorga dzieci – żyła i mieszkała. Bostońskie małżeństwo dwóch Marii trwało do śmierci Konopnickiej.
Karol Radziszewski (ur.1980) twórca filmów, fotografii, instalacji, autor projektów interdyscyplinarnych. Absolwent Wydziału Malarstwa warszawskiej ASP. Wydawca i redaktor naczelny magazynu "DIK Fagazine". Twórca "Queer Archives Institute". Laureat Paszportu Polityki (2009).
Jego prace były pokazywane m.in. w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Współczesnym Wrocław, Muzeum Narodowym w Warszawie, CSW Zamek Ujazdowski, Kunsthalle Wien, New Museum w Nowym Jorku, Whitechapel Gallery w Londynie, VideoBrasil w Sao Paulo, Cobra Museum w Amsterdamie oraz na biennale PERFORMA 13 w Nowym Jorku, 7. Göteborg Biennale, 4. Prague Biennale, New York Photo Festival w Nowym Jorku i 15. Biennale Sztuki Mediów WRO.
English version
Learn about our queer ancestors with a help of this educational ’A Folio of Queers’.
Maria Konopnicka (1842–1910) — Until this day, Konopnicka, a 19th century novelist and poet, remains one of most renowned Polish authors. Konopnicka is the patron of numerous Polish streets and schools, her monuments are to be found in many Polish cities. Konopnicka’s works continue to be part of the curricula both in elementary and high schools, interpreted as a significant part of the history of Polish literature as well as an archive for a Polish collective memory. Konopnicka’s persona was eagerly employed by the national and right-wing discourses, primarily due to her poem "Rota" (The Oath, 1908) that stands against the Germanisation of Poland. In the course of the 20th century, this poem was often regarded as Poland’s second national anthem and, in the present day, is sung to a church-like melody composed by Feliks Nowowiejski and successfully fulfils the role of a patriotic song. It comes as no surprise that the attempts of queering Konopnicka’s work in Polish literary studies in the 21st century came under fierce criticism by traditionalists and conservatives. It seems as if an author so crucial to Polish culture and history could not, by definition, be non-heterosexual. Nevertheless, the twenty-year-long intimate relationship of Konopnicka (herself a mother of eight children) and Maria Dulębianka remains a fact. The “Boston marriage” of the two Marias lasted until Konopnicka’s death.
Karol Radziszewski (b. 1980, Poland) works with film, photography, painting, installations and creates interdisciplinary projects. His archive-based methodology, crosses multiple cultural, historical, religious, social and gender references. Since 2005 he is publisher and editor-in-chief of DIK Fagazine, and has founded the Queer Archives Institute in 2015.